Bütünümüzün her madde ve manası orucun feyzinden ayrı ayrı istifade eder.
1) Beden için oruç: Tıbbi hikmetleri her hücremiz benliğinde sezdiği için, büyük bir sürur içinde kalır. Onun içindir ki oruçlu acıkmaz, susamaz (daha doğrusu oruç müddetince oruçlu olmadan aç ve susuz kalan, açlık ve susuzluğu daha canhıraş hisseder).
2) Nefs için oruç: Cenab-ı Hak nefsi yarattığı zaman; "Sen kimsin?" diye hitap etti. Nefs de : "Ben benim, sen sensin." diye cevap verdi. Allah bu asi hitaptan dolayı nefsi çeşitli imtihanlara tabi tuttu. Nefs yine : "Sen sensin, ben benim." dedi. Ne zaman ki Allah nefsi aç bıraktı. O zaman nefs : "Evet, Rabbimsin" dedi. Buradaki açlık anlamı yalnız gıdai manada değil, bütün arzulara karşı anlaşılmalıdır. Onun içindir ki, İslam binası olan ibadetler sıralanırken başka oruç zikredilir. İmanın ilk ce-vabı: "Sen Rabbimsin" dir. O da, aç olan bir nefsin Müslüman olmasıdır. Nefs orucunun tamamlanması için, nefsin azılı şer hasletlerinin yok edilmesi gerekir. Şehvet, gurur ve zibidilik gibi kötü özelliklerin yok edilmeleriyle oruç nefse de intikal etmiş olur. Ayet-i Kerime’de orucun cinsi yasakla tahdidi bu noktayı açık şekilde bildirmektedir.
Nefsin fiili sahada bedenle işbirliği yaptığı oruç da şöyledir; Lisanda her nevi şer konuşmadan sakınmak, nazarda haramdan kaçınmak, kullukta Allah'ın yasak ettiği çirkin kelamlardan perhiz ve nihayet her zaman haramdan otomatikman men olmuş olması ve takvanın alışkanlık haline gelmesi de beden ve nefsin müşterek oruç tarzıdır.
3) Ruh için oruç: Zevkini, saadetini, acısını, sıhhatini Allah için hissederse, ruh oruçta demektir. O insan ki; zevki kendinin, acısı kendi acısı, sıhhati kendi sıhhati ise, o kimsenin ruhu oruç haline geçmemiş demektir.
4) Gönül için oruç: Bir kimsenin gönlünde Fahr-i Kâinat Efendimizin sevgisinden gayri sevgi kalmazsa, o insanın gönlü oruçta demektir.
Gönle giren her sevgi gönül orucunu bozar. Onun sevgisi yalnız Fahr-i Kâinata'dır.
Bütün dostluklar, sevgiler ve düşmanlıklar Fahr-i Kâinat sırrına göre akort edilirse, âli insanın gönlü oruçtadır: Evladını, Fahr-i Kâinata dostluğu nisbetinde sever. Babasını, Fahr-i Kâinata hürmeti mesabesinde sayar. Kompleksimizin dört unsuru birden oruç tutarsa Hz. İnsanın orucu teşekkül eder...