Dijital Oyunlar ve Din Eğitimi / Yrd. Doç. Dr. Bilal Yorulmaz

Dijital oyunların çocuk ve gençlerin dinî eğitiminde rolü nedir?

Dijital oyunlar çocuklar ve gençlerin hayatında en önemli eğlence etkinliklerinden biridir. Saatlerce oynadıkları bu oyunlarda şiddet ve cinsellik unsurlarına maruz kalmanın yanında dünya görüşleri ve dinî algıları da şekillenmektedir. Gençler birçok dijital oyunda adam öldürme, tecavüz ya da cinsel ilişki gibi eylemleri aktif olarak uygulamaktadırlar. God games türü oyunlarda tanrı rolüne bürünmekte, diğer bazı oyunlarda ise tanrılara tapınmakta, şaman ya da büyücü olarak büyü yapmakta ya da keşiş olabilmektedirler. Bu etkilere maruz kalan kişilere din eğitimi verirken içinde bulundukları durumun dikkate alınmasının önemi açıktır.

Din eğitimcileri, pedagoglar ve oyun üreticilerinin iş birliğinde hazırlanacak eğitsel dijital oyunlar ise büyük imkânlar barındırmaktadır. Günümüzde çocuklar ve gençler dijital yerli olmaktan kaynaklanan çok farklı özelliklere sahiptirler. Aynı anda birden çok işi yapabilme, çok hızlı düşünme ve karar verme, yönergeler okumak yerine, deneme yanılma yolu ile öğrenme, sabırsız olma, aktif olma gibi özellikleri onların geleneksel eğitimden istifadesini güçleştirmektedir. Bu nedenle din eğitiminde eğitsel dijital oyunlardan istifade edilmesi çocuk ve gençlerin alışkın oldukları ve sevdikleri bir yolla öğrenmelerine yardımcı olacaktır. Ayrıca etkili ve kalıcı öğrenmelerin gerçekleşmesi sağlanabilecektir.

Bu nedenle öncelikle din eğitimi alanında çalışan akademisyenler yüksek lisans ve doktora öğrencilerini dijital oyunlar alanında çalışmaya teşvik etmeli, alandaki akademik çalışmalar nitelik ve nicelik olarak belirli bir seviyeye getirilmelidir. Bu süreçte matematik, coğrafya, fen bilgisi gibi diğer dersler ve dijital oyunlar üzerine yapılmış çalışmalardan istifade edilmelidir. Bu tür çalışmalar hem yöntem hem de ele aldığı eğitimle ilgili konular bakımından din eğitimi-dijital oyunlar ilişkisini temel alacak çalışmalara ışık tutacak nitelikte çalışmalardır. Ayrıca ilahiyat alanındaki çalışmalar din eğitimi ile sınırlı tutulmamalı; kelam, İslam hukuku, din psikolojisi gibi alanlarda da çalışmalar yapılmalıdır. 

Akademisyenlerin alana ilgisini çekmek ve farkındalığı artırmak için medya ve din kürsüleri kurulması, STK’lara bağlı medya ve din merkezleri açılması, dijital oyunlar ve din temalı sempozyumlar düzenlenmesi gibi faaliyetler yürütülmelidir.

Genç nesillerin dijital oyunlarla sağlıklı bir ilişki kurabilmelerini temin etmek için ilahiyat fakültelerinde “medya ve din” dersi programa alınmalıdır. Bu ders kapsamında sinema, TV, sosyal medya vb. konuların yanında dijital oyunlara da yer verilmelidir. Ayrıca Diyanet İşleri Başkanlığı ve MEB personeline yönelik hizmet içi eğitim seminerleri düzenlenerek dijital oyunlar konusunda din görevlileri ve DİKAB öğretmenlerinin bilinçlenmesi temin edilmelidir. Bu seminerler sonradan genişletilerek halka yönelik çalışmalar şeklinde planlanmalıdır.

Son olarak, dijital oyunların sadece zararlarına odaklanılmamalı, bir eğitim aracı olarak kullanılma imkânlarının geliştirilmesi yönünde çalışmalar yapılmalıdır. Yapılan akademik çalışmalar oyun üreticilerine yol gösterecek şekilde planlanmalı ve din eğitimcileri-oyun üreticileri iş birliğinde eğitsel dijital oyunlar üretilmelidir.