İslam Kültürü ve Hz. Peygamber (s.a.v.) / Prof. Dr. Serdar Demirel

“Kültür Banisi Olarak Hz. Muhammed” kitabınızdan hareketle Hz. Peygamber’in (s.a.v.) kültür inşa etmedeki rolüne dair neler söylenebilir? Bu anlamda, içerik açısından Hz. Peygamber’in inşa ettiği kültürün esaslarını açıklar mısınız? Bu inşanın temelinde teklifi hükümler var diyebilir miyiz?
Kültür, bir toplumun üyesi olarak insanın kazandığı bilgi, inanç, sanat, ahlâk, hukuk, gelenek ve diğer yetenekler ile alışkanlıklar da dâhil olmak üzere karmaşık bir bütündür. Kültür, insana özgü davranışlar ile bu davranışların ayrılmaz bir parçası olarak kullanılan maddî nesneler olarak da tanımlanabilmektedir. Buna göre kültür; dil, fikirler, inançlar, gelenekler, kodlar, kurumlar, araçlar, teknikler, sanat eserleri, ritüeller ve törenler gibi unsurları içerir.
Buradan yola çıkarak “Müslüman kültürü nedir?” sorusuna şu cevabı verebiliriz: İslâm dininin temel prensipleri etrafında şekillenen ve tarih boyunca Müslüman toplumlar tarafından geliştirilmiş olan dinî, sosyal, ahlâkî, sanatsal ve düşünsel değerler bütünüdür. Bu kültür, Kur’ân-ı Kerîm ve hadisler gibi dinî metinlerden beslenir ve ibadetler, ahlaki davranışlar, sosyal adalet, aile hayatı, eğitim, sanat, mimari, edebiyat ve müzik gibi birçok alanı kapsar.
Hz. Peygamber (s.a.s.), Müslüman kültürlerin gerçek bânisidir. Onun kültür kuruculuğu Müslümanların hayatına koyduğu ilkelerle ve inananların hayatında uyulması gereken bir rehber olması vasfıyla işlev görmektedir.
Hz. Peygamber’in (s.a.s.) soyut ve somut olarak temellerini atmış olduğu kuşatıcı inanç, ibadet, ahkâm ve ahlâk sistemi ile inşa ettiği ortak toplumsal kimlik tarihsel süreçte Müslümanların ortaya çıkardığı kültürlerin yönünü tayin edici olmuştur.
Hz. Peygamber (s.a.s.) zatı itibarıyla değil koyduğu ilkeler ve hayat tarzıyla Müslümanların hayatını etkiler ve bu da kültürel olguları meydana getirir. Onun tebliğcisi olduğu ve Müslüman kültürün köklü yapısını ve sürekliliğini sağlayan esasların en önemlileri bize g...

Yazının tamamını dergimizden okuyabilirsiniz.